Звяртаем увагу на тое, што 2 студзеня 2023 г. уступілі ў сілу змены, унесеныя ў артыкул 25 Закона Рэспублікі Беларусь «Аб зваротах грамадзян і юрыдычных асоб». У сувязі з гэтым падача электронных зваротаў магчыма толькі з дапамогай дзяржаўнай адзінай (інтэграванай) рэспубліканскай інфармацыйнай сістэмы ўліку і апрацоўкі зваротаў грамадзян і юрыдычных асоб - інтэрнет-рэсурсу обращения.бел.
У адпаведнасці з Законам Рэспублікі Беларусь «Аб зваротах грамадзян і юрыдычных асобаў» звароты падаюцца заяўнікамі ў пісьмовай або электроннай форме, а таксама выкладаюцца ў вуснай форме.
Звароты падаюцца ў арганізацыі, індывідуальным прадпрымальнікам, да кампетэнцыі якіх адносіцца вырашэнне пытанняў, выкладзеных у зваротах.
Арганізацыі пры паступленні да іх пісьмовых зваротаў, якія змяшчаюць пытанні, вырашэнне якіх не адносіцца да іх кампетэнцыі, на працягу пяці рабочых дзён накіроўваюць звароты для разгляду арганізацыям у адпаведнасці з іх кампетэнцыяй і паведамляюць заяўнікаў у той жа тэрмін альбо ў той жа тэрмін у парадку, устаноўленым законам Рэспублікі Беларусь «Аб зваротах грамадзян і юрыдычных асобаў», пакідаюць звароты без разгляду па сутнасці і паведамляюць аб гэтым заяўнікаў з растлумачэннем, у якую арганізацыю і ў якім парадку трэба звярнуцца для вырашэння пытанняў, выкладзеных у зваротах.
Патрабаванні, што прад'яўляюцца да зваротаў, устаноўлены артыкулам 12 Закона Рэспублікі Беларусь «Аб зваротах грамадзян і юрыдычных асобаў».
Звароты грамадзян, у тым ліку індывідуальных прадпрымальнікаў, і юрыдычных асоб, якія паступаюць у Кіраўніцтва справамі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь, разглядаюцца ў адпаведнасці з:
- Законам Рэспублікі Беларусь «Аб зваротах грамадзян і юрыдычных асобаў»;
- Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 15 кастрычніка 2007 г. № 498 «Аб дадатковых мерах па працы са зваротамі грамадзян і юрыдычных асобаў»;
- Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 3 снежня 2010 г. № 620 «Пытанні дзейнасці Кіраўніцтва справамі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь».
У адпаведнасці з падпунктам 1.1 пункта 1 Указа Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 15 кастрычніка 2007 г. № 498 «Аб дадатковых мерах па працы са зваротамі грамадзян і юрыдычных асоб» звароты (прапановы, заявы, скаргі) грамадзян, у тым ліку індывідуальных прадпрымальнікаў, і юрыдычных асоб незалежна ад таго, у які дзяржаўны орган або іншую арганізацыю яны паступілі, першапачаткова падлягаюць разгляду па сутнасці ў адпаведнасці з кампетэнцыяй:
- у мясцовых выканаўчых і распарадчых органах, падпарадкаваных ім арганізацыях, тэрытарыяльных падраздзяленнях (органах) і арганізацыях, падпарадкаваных або якiя ўваходзяць у склад (сістэму) рэспубліканскіх органаў дзяржаўнага кіравання і дзяржаўных арганізацый, падпарадкаваных Ураду Рэспублікі Беларусь, іншым дзяржаўным органам, іншым арганізацыям, якія ажыццяўляюць сваю дзейнасць і размешчаных у межах той адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкі, на тэрыторыі якой узніклі пытанні, выкладзеныя ў зваротах;
- у іншых арганізацыях, калі пытанні, выкладзеныя ў зваротах, адносяцца да выключнай кампетэнцыі гэтых арганізацый.
Згодна з часткай 1 пункта 1 артыкула 14 Закона Рэспублікі Беларусь «Аб зваротах грамадзян і юрыдычных асобаў» пісьмовыя звароты лічацца разгледжанымі па сутнасці, калі разгледжаны ўсе выкладзеныя ў іх пытанні, прынятыя належныя меры па абароне, забеспячэнню рэалізацыі, аднаўленню правоў, свабод і (або) законных інтарэсаў заяўнікаў і ім накіраваны пісьмовыя адказы.
Пісьмовыя адказы могуць не накіроўвацца заяўнікам, калі для вырашэння выкладзеных у зваротах пытанняў здзейсненыя пэўныя дзеянні (выкананы работы, аказаныя паслугі) у прысутнасці заяўнікаў. Вынікі разгляду названых зваротаў па сутнасці афармляюцца з дапамогай здзяйснення заяўнікамі адпаведных запісаў на зваротах альбо ў кнізе заўваг і прапаноў, завяраюцца подпiсам заяўнікаў, або складання асобнага дакумента, які пацвярджае здзяйсненне гэтых дзеянняў (выкананне работ, аказанне паслуг).
Пакіданне зваротаў без разгляду па сутнасці ажыццяўляецца ў адпаведнасці з палажэннямі артыкула 15 Закона Рэспублікі Беларусь «Аб зваротах грамадзян і юрыдычных асобаў».
Кіраўніцтва справамі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь не нададзена правам перагляду (разгляду) судовых, а таксама іншых працэсуальных рашэнняў. У адпаведнасці з артыкулам 2 Закона Рэспублікі Беларусь «Аб зваротах грамадзян і юрыдычных асобаў» дзеянне дадзенага Закона не распаўсюджваецца на звароты, якія падлягаюць разгляду ў адпаведнасці з заканадаўствам аб канстытуцыйным судаводстве, грамадзянскім, грамадзянскім працэсуальным, гаспадарчым працэсуальным, крымінальна-працэсуальным заканадаўствам, заканадаўствам, які вызначае парадак адміністрацыйнага працэсу, заканадаўствам аб адміністрацыйных працэдурах, зваротаў работніка да наймальніка, а таксама іншых зваротаў, у дачыненні да якіх заканадаўчымі актамі ўстаноўлены іншы парадак іх падачы і разгляду.
